Beleidsmatige samenvatting begroting 2020

In deze begroting staat wat we in 2020 willen bereiken en wat we daarvoor gaan doen, eveneens is opgenomen wat het mag kosten. In deze samenvatting lichten we er een aantal thema’s voor u uit.

Samen voor elkaar
Nissewaard is een geweldige plek om te wonen. Het is een plek waar je je prettig en veilig voelt, waar je kunt ontspannen, waar de leefomgeving opgeruimd is, waar je tot rust komt en waar je sociale contacten hebt. Als gemeentebestuur willen we samen keuzes maken en nieuwe wegen inslaan om Nissewaard verder vooruit te brengen naar een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente in 2040. Het is belangrijk dat inwoners dat zien en merken. Wat het bestuur doet draagt bij aan de buitenwereld. De prioriteit ligt daarom bij het realiseren: de handen uit de mouwen, schouders eronder en het uitvoeren.

Een financieel gezonde gemeente heeft bij het gemeentebestuur hoge prioriteit. Het behoedzaam omgaan met de beschikbare financiële middelen blijft belangrijk. Een goede balans tussen investeren in de stad, de wijken en de kernen, en het versterken van de gemeentelijke financiële positie is daarbij van groot belang. De beschikbare middelen investeren wij met als doel om die aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente in 2040 te zijn. Met de in deze begroting voorgestelde maatregelen wordt de begroting 2020-2023 meerjarig sluitend gemaakt zonder dat hiervoor, op dit moment, ingrijpende bezuinigingen noodzakelijk zijn. Ook blijft het weerstandsvermogen in 2020 ruim voldoende om risico’s op te vangen. Dit was geen eenvoudige opgave. We kunnen daarom trots zijn op dit resultaat.

De verwachting is dat de weerstandscapaciteit na de verkoop van Eneco verder verbetert. Indien echter de financiële positie van Nissewaard als gevolg van economische ontwikkelingen, rijksbeleid of vertraging in het verkoopproces van Eneco verslechtert, zal opnieuw een integrale afweging plaatsvinden om te komen tot een sluitende begroting 2021 en verder.

De bij de perspectiefnota 2020 aangenomen moties zijn bij de desbetreffende programma’s/thema’s van deze begroting verwerkt.

Bestuur en dienstverlening

Nissewaard leert
De komende periode 2020-2023 gaan wij met de organisatie aan de slag om tot een structuur te komen die beter aansluit bij de organisatie die wij willen zijn. In 2016 zijn we al gestart met het concernplan Nissewaard Leert!, om de organisatie bewust te maken en te faciliteren om flexibeler en adaptiever te werken waarbij we de inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners centraal stellen. We willen een organisatie zijn die continue aansluiting houdt bij de ontwikkelingen die plaatsvinden om ons heen.

ICT
De ICT is in de kern sterk afhankelijk van het Shared Service Center Syntrophos, dit is de samenwerking tussen Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne op dit gebied.
Vanuit de gedachte om zoveel mogelijk standaard en bewezen technologie in te zetten, zal Nissewaard zich samen met de andere gemeenten op het eiland zoveel mogelijk richten op rationalisatie en harmonisatie van technieken. De aansluiting bij Dimpact een vereniging van 35 gemeenten en een opdracht aan Syntrophos om tot verdere harmonisatie te komen zijn concrete stappen in deze richting.  Het zaaksysteem, een van de belangrijkste pijlers van de vereniging, wordt door de deelnemende gemeenten van Syntrophos als eerste ingericht.

Schoon, heel en veilig

Vervangingsopgave openbare ruimte

De openbare ruimte is het visitekaartje van Nissewaard. Ze vormt de publieke verblijfs- en ontmoetingsplek, bepaalt de leef- en werkomgeving en draagt bij aan de algemene gezondheid en sociale veiligheid. Spijkenisse is een voormalige groeikern die de komende jaren voor een dubbele vervangingsopgave staat. Het herstraten van de jaren negentig wijken en reconstructies van wegen en vervanging  van civieltechnische werken (bruggen) van de eerste wijken uit de groeikernperiode.
Daarnaast worden maatregelen in het kader van klimaatadaptatie, energietransitie en circulaire economie standaard toegepast. Denk hierbij aan meer waterbergingscapaciteit, meer bomen en biodiversiteit, het aanbrengen van LED-verlichting in de openbare ruimte en het hergebruiken van grond en bagger. Een meerjarig uitvoeringsplan voor de periode 2020-2024 zal inzicht geven in de beschikbare middelen voor beheer en onderhoud zodat prioriteiten kunnen worden gesteld. Dit zal inhouden dat wij in deze periode volop aan de slag gaan met het vervangen van lichtmasten, bruggen, speeltoestellen en verhardingen.  

Vervangingsopgave Accommodaties
Het maatschappelijk vastgoed van de gemeente is gezichtsbepalend voor de stad en gemeente. Denk hierbij aan stadhuis, theater, Boekenberg maar ook bijvoorbeeld sport- en wijkaccommodaties. Het biedt onderdak aan vele maatschappelijke activiteiten en faciliteert ontmoetingen en een prettige werk- en verblijfomgeving. Veel accommodaties zijn op leeftijd. Daarbij worden we geconfronteerd met grote extra uitdagingen in de komende jaren als het gaat om alle accommodaties energieneutraal maken, CO₂ verminderen en klimaat adaptief bouwen, circulariteit etc. Op dit moment wordt gewerkt aan een Integraal Beheerplan Accommodaties voor de periode 2020-2024 om inzicht te geven in de beschikbare middelen en naar verwachting extra benodigde middelen om al deze ambities te kunnen behalen. 

Veiligheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren is de inzet op een veilig woon-, werk- en leefklimaat een belangrijke voorwaarde. Het bevorderen van veiligheid en terugdringen van overlast vormen speerpunten. We doen dit in een intensieve samenwerking met onze partners. Zo is er cameratoezicht, werken onze handhavers nauw samen met de politie en is er in veel wijken en kernen buurtpreventie actief. We ondersteunen maatregelen om overlast in brede zin te beperken, zoals jeugdoverlast, hondenoverlast, zwerfvuil, bijplaatsingen (grof)vuil, woonoverlast en parkeerproblematiek. De buurtgoa (gemeentelijk opsporingsambtenaar) werkt samen met de wijkagent aan een gerichte integrale aanpak om ergernissen van inwoners aan te pakken. De buurtgoa biedt ook een extra helpende hand in het gedachtegoed van Thuis in de wijk bijvoorbeeld bij de aanpak van overlast en verward gedrag.
Wij ondersteunen ouderen bij het zich weerbaar maken in hun omgeving. Dit doen wij samen met onze partners zoals brandweer en politie (veilige woning) en zorgpartners (sociale en fysieke weerbaarheid). In samenspraak met zorgpartners zullen er preventiebijeenkomsten en weerbaarheidstrainingen worden georganiseerd om senioren voor te lichten over wat ze zelf, pro-actief kunnen doen op het gebied van veiligheid.
Ook blijven we ons inzetten om ondermijning tegen te gaan. Ondermijning is wanneer normale voorzieningen worden gebruikt voor criminele doelen. De raad heeft het actieplan/uitvoeringsplan om ondermijning tegen te gaan vastgesteld, ook komt er formatie-uitbreiding om ondermijning beter te kunnen aanpakken.  

Duurzaam ontwikkelen en wonen

Duurzaamheid
Duurzaamheid heeft een prominente plek in het coalitieakkoord. Op 19 maart 2019 hebben wij op basis van de Routekaart Duurzaam Voorne-Putten 2040, de Klimaatadaptatiestrategie Voorne-Putten en het coalitieakkoord de ambitie "Nissewaard is in 2040 energieneutraal, circulair en bestand tegen veranderingen in het klimaat" vastgesteld. Ook vinden we het van belang dat deze veranderingen breed geaccepteerd zijn. De (transitie)opgave Duurzaamheid is omvangrijk en complex. Niet alleen op landelijk en regionaal niveau, maar zeker ook op lokaal niveau. Duurzaamheid zal in veel beleidsvelden en projecten een leidend principe moeten zijn. Nog breder dan nu zal de hele gemeentelijke organisatie, inwoners, mede-overheden en ondernemers bij het verduurzamen van de gemeente zijn betrokken. Dit vraagt serieuze investeringen van een ieder. Het terrein is volop in ontwikkeling, wat met zich meebrengt dat beleidsmatige en financiële doorvertaling gefaseerd plaatsvindt.

Nissewaard naar 2040
In december 2017 is het toekomstperspectief ‘Nissewaard naar 2040’ door de raad vastgesteld. Hierin zijn de kansen aangegeven die kunnen bijdragen aan een goede toekomst van Nissewaard. De belangrijkste principes zijn: zorg voor meer en gevarieerde werkgelegenheid, benut het groen in Nissewaard, bouw meer gedifferentieerde woningtypes (prijssegmenten, architectuur) en verbeter de bereikbaarheid.

Nissewaard naar 2040 is een ambitieus programma waarin ingezet wordt op werkgelegenheid, onderwijs en ruimte voor ondernemerschap. Om te komen tot een praktische ‘agenda economisch vestigingsklimaat’ wordt na een gedegen analyse een herijkte Nota Economie Nissewaard ter besluitvorming voorgelegd. De agenda wordt in samenspel met ondernemers en onderwijs (triple helix) opgesteld. Met de ‘agenda economisch vestigingsklimaat’ zetten we in op verbetering van het economische en verblijfsklimaat in het stadscentrum, de innovatie in de lokale zorgsector en versterking van de bedrijvigheid met een link naar het Havengebied.

Bij nieuwe bouwontwikkelingen wordt ook rekening gehouden met het toekomstperspectief Nissewaard naar 2040. Zo worden voorbereidingen getroffen voor de aanpak van het gebied rondom het metro/busstation en wordt bij de renovatie of nieuwbouw van schoolgebouwen ook rekening gehouden met kansen voor de wijk voor vergroenen van de omgeving en toevoegen van andere woningtypen.

Onderwijshuisvesting
Nissewaard staat voor een grote vervangingsopgave voor onderwijshuisvesting. Komend jaar zijn plannen in voorbereiding voor de nieuwbouw van samengestelde basisscholen met een gymzaal in de wijken Sterrenkwartier, de Elementen en Schenkel. Daarnaast wordt voor de school de Vuurvogel in de Hoek ingezet op duurzame renovatie. Deze school is straks, samen met tien andere basisscholen, één van de eerste aardgasvrije scholen van Nederland. Aangezien deze vervangingsopgave de nodige voorbereidings- en bouwtijd vraagt, wordt op basis van de huidige planning de eerste oplevering van nieuwbouw/renovatie medio 2022 verwacht.

Bereikbaarheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren is een goede bereikbaarheid van groot belang. Voor de acute zorg op Voorne-Putten is een goede bereikbaarheid eveneens van groot belang. De gemeente Nissewaard blijft een belangrijke trekkersrol vervullen om samen met de regio verbetering in de gebiedsontsluiting tot stand te brengen. In de vastgestelde regionale bereikbaarheidsvisie Voorne-Putten worden de speerpunten voor de komende jaren genoemd. Zo onderzoeken we maatregelen, waaronder een extra oeververbinding, voor een structurele verbetering van de bereikbaarheid. Dit doen we samen met het Havenbedrijf Rotterdam, Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), Provincie Zuid-Holland en de andere gemeenten op Voorne-Putten. De Rijksoverheid is hierbij ook betrokken. We willen samen met Rijkswaterstaat en het Havenbedrijf Rotterdam een brugopeningsvoorspeller realiseren, waardoor auto- en fietsverkeer eerder voor een alternatieve route kan kiezen. We willen samen met de MRDH het regionaal metro-busstation Spijkenisse Centrum renoveren. Eveneens willen we diverse bestaande bushaltes naar integraal toegankelijke bushaltes omvormen. We nemen maatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid in de schoolomgeving. We verbeteren het fietspadennetwerk en schoolfietsroutes.

Ondernemen en ontspannen

High Five
Met High Five zetten we in op fysieke, mentale en sociale gezondheid. Dit doen we voornamelijk door een netwerk te creëren dat actief bijdraagt aan een gezonde, veilige en prettige leefomgeving voor alle inwoners. Op de jaarlijkse ‘kick off’ voor basisscholen geeft het verenigingsleven onder meer sportieve workshops en krijgen leerlingen voedings- en geldlessen. We stimuleren groene schoolpleinen, een rookvrije omgeving en gezonde kantines.
Sport en cultuur zijn belangrijk voor High Five. Door samenwerking maken we sport, cultuur en educatie toegankelijker voor een bredere doelgroep kinderen, ongeacht het inkomen. In 2020 ontwikkelen we High Five verder en versterken we de verbinding met het sociaal domein, waaronder Thuis in de Wijk.

Leren, participeren en ondersteunen

Toekomstbestendigheid sociaal domein
Medio 2019 is besloten het toekomstbestendig maken van het sociaal domein programmatisch aan te pakken voor de komende drie jaar. Het programma is ingedeeld in vijf verschillende opgaven:

1. Ontwikkelen en borgen van de gemeentelijke regierol, waarin we komen tot betere sturingsmechanismen om onze inhoudelijke en financiële doelen te kunnen bereiken. Dit is inclusief verbetering van sturing op externe uitvoerende partijen (zorgorganisaties).
2. Thuis in de wijk, waarbij we de informele ondersteuning door vrijwilligers en formele ondersteuning zonder indicatie door professionals gebiedsgericht wordt versterkt en (goedkopere) alternatieven worden ontwikkeld voor individuele voorzieningen waarvoor nu een indicatie nodig is.
3. Bepalen van de toegang, waarin zowel gekeken wordt waar onze inwoners terecht kunnen met hun hulpvraag als waar en hoe indicaties worden afgegeven voor individuele voorzieningen. Dit wordt voor het gehele sociaal domein onderzocht en ingericht.
4. Duurzame bestandsdaling uitkeringen, waarin inzet op duurzame vermindering van het aantal bijstandsgerechtigden centraal staat. Extra ontwikkelingen vinden plaats op duurzame uitstroom naar werk (uitvoering koersplan Voorne-Putten Werkt), beperken van instroom in de bijstand en fraudebestrijding.
5. Ketenaanpak Nissewaard Snel en Servicegericht (KANSS), waarin gemeentelijke klant- en bedrijfsprocessen in het sociaal domein effectiever en efficiënter worden ingericht, passend bij de beleidsuitgangspunten in het sociaal domein.

Thema Onderwijs
We leggen in 2020 de focus op het versterken van de aansluiting tussen onderwijs en zorg, met specifieke aandacht voor de rol van leerplicht, schoolmaatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg en jongerenwerk daarbinnen. Ook preventie blijft onze specifieke aandacht hebben. Tot slot is de aanpak van laaggeletterdheid een speerpunt.

Thema Thuis in de Wijk
In het kader van ontwikkeling van Thuis in de Wijk werken we samen met partijen aan naamsbekendheid van Thuis in de Wijk. Ook vormen de wijkanalyses Jeugd die in 2019 zijn/worden gehouden met een brede vertegenwoordiging van partners die met jeugdigen werken, input voor verbetering van het preventieve veld in 2020. Daarnaast werken we aan concrete opdrachten om Thuis in de Wijk in de praktijk vorm te geven, zoals het realiseren van laagdrempelige alternatieven voor dagbesteding en begeleiding, zodat er minder indicaties nodig zijn. Onder de noemer ‘Elkaar Waard’ wordt invulling gegeven aan het thema eenzaamheidbestrijding. In 2020 werkt de kerngroep, waarin het maatschappelijk middenveld van Nissewaard vertegenwoordigd is, aan concrete acties zoals bijvoorbeeld de Week tegen de Eenzaamheid.

Thema Maatwerk Jeugd
We versterken met onze partners in het onderwijsveld de aansluiting van zorg en onderwijs (zie ook Thema Onderwijs). Verder zetten we ons op diverse vlakken in voor transformatie van de jeugdhulp. Zo gaan we de opdracht voor onze jeugdondersteuningsteams (JOT’s) herformuleren, zijn we regionaal trekker van de transformatieagenda in de GR Jeugdhulp Rijnmond en zetten we binnen de nieuwe contracten voor jeugdhulp per 2020 onder andere in op versterking van samenwerking.

Thema Maatwerk Volwassenen
We voeren in 2020 voor het eerst de Wet Verplichte GGZ uit. Deze taak nemen we ook mee in de aanpak verwarde personen die in 2019 reeds wordt voorbereid. Samen met de omliggende gemeenten formuleren we een nieuwe regiovisie huiselijk geweld en stellen daarbij de positie van kinderen in de aanpak van huiselijk geweld nog meer centraal. Binnen de aanpak van huiselijk geweld is een aantal doelgroepen te onderscheiden die een specifieke aanpak vergen waaronder ouderenmishandeling. Wij zullen eveneens aandacht besteden aan preventie van huiselijk geweld. Binnen de nieuwe contracten voor Wmo-maatwerk per 2020 zetten we onder andere in op versterking van samenwerking. We zetten Innovatieve ideeën in ten behoeve van het voorkomen van instroom in de Maatschappelijke Opvang. Voor Beschermd wonen geldt dat waar mogelijk zorg in de thuissituatie wordt verleend.

Thema Werk, Inkomen, Armoedebeleid en Emancipatie
We voeren voor het eerst ons nieuwe armoedebeleid uit en ontwikkelen enkele vormen van ondersteuning in natura verder door, zoals de Rotterdampas. We willen meer mensen bereiken door het verruimen van de toegang tot onze armoederegelingen. Ook bereiden we ons voor op de nieuwe Inburgeringswet die in 2021 van kracht moet worden. We ontwikkelen leerlijnen binnen Voorne-Putten Werkt verder door, voor een betere aansluiting op de veranderende vraag vanuit de arbeidsmarkt. Het uitgangspunt is om het aantal uitkeringen in 2020 met minimaal 76 te laten dalen. Nissewaard rolt haar status als regenbooggemeente in 2020 verder uit.

Thema Volksgezondheid
We stellen in 2020 een nieuw gezondheidsbeleid op, waarbij we aandacht geven aan onder andere verbinding met Thuis in de Wijk, rookvrije generatie met scholen en sportverenigingen en openbare watertappunten op schoolpleinen. Samen met de Raad geven we vorm aan het verbeteren en borgen van een goede acute zorg voor onze inwoners. Dit betreft onder meer het monitoren van de aanrijtijden, het creëren van een mogelijkheid voor een goede opkomstlocatie, het opzetten van een lobbytraject met andere gemeenten en het faciliteren van reanimatiecursussen samen met partners en het werken aan een dekkend netwerk van AED’s.